نقش سنائی در تحول قصیده فارسی
نویسندگان
چکیده
چنان که از عنوان برمی آید، مسأله اصلی مقاله تعیین نقش سنائی در تاریخ تحول قصیده فارسی است؛ نقشی که به همان اندازه «تحول در غزل فارسی» مهم است. با وجود تحقیقات پراکنده ای که در پیشینه تحقیق بدان ها پرداخته-ایم، هنوز جای تحقیقی که این بُعد شخصیت شاعری سنائی را آشکار کند، خالی بود. بدین منظور قصاید او را در دو سطح ساختار صوری (ناظر بر فرم) و نظم گفتمانی (معطوف به محتوا) بررسی کردیم و در مقایسه با سنت قصیده پردازی پیش از وی نشان دادیم که او و ناصر خسرو به عنوان نقطه های عطف تحول قصیده فارسی هستند؛ به طوری که می توان تاریخ قصیده فارسی را به دو دوره پیش و پس از این دو شاعر تقسیم کرد. در بررسی ساختار صوری قصاید وی، به سه گونه قصیده دست یافتیم: تابع سنت قصیده پردازی، بینابین و جدید. همین گروه بندی را در بررسی گفتمانی قصاید نیز اساس قرار دادیم. نتیجه بررسی ها نشان داد که در قصاید گروه اول، چه از جهت ساختار صوری و چه محتوایی سنائی در چهار چوب «سنت» حرکت کرده است؛ در قصاید گروه دوم، حرکت او به طرف خروج از سنت (در سطح فرم و محتوا) مشاهده می شود اما چنان و چندان نیست که از مرزهای سنت خارج شده باشد و سر انجام در قصاید گروه سوم، چه به لحاظ ساختار صوری و چه محتوایی با طرحی کاملاً نو مواجه می شویم که پیش از وی (به استثنای ناصر خسرو) یا اصلاً وجود ندارد و یا قابل توجه نیست. بدین ترتیب باید سنائی را یک نقطه عطف در تاریخ تحول قصیده به شمار آورد.
منابع مشابه
نقش سنائی در تحول قصیدة فارسی
چنانکه از عنوان برمیآید، مسألة اصلی مقاله تعیین نقش سنائی در تاریخ تحول قصیدة فارسی است؛ نقشی که به همان اندازة «تحول در غزل فارسی» مهم است. با وجود تحقیقات پراکندهای که در پیشینة تحقیق بدانها پرداخته-ایم، هنوز جای تحقیقی که این بُعد شخصیت شاعری سنائی را آشکار کند، خالی بود. بدین منظور قصاید او را در دو سطح ساختار صوری (ناظر بر فرم) و نظم گفتمانی (معطوف به محتوا) بررسی کردیم و در مقایسه با س...
متن کاملردهبندی غزلیات سنائی
ردهبندی انواع سرودهها یکی از مباحث مهم در مطالعات ژانری است. غزلیات سنائی از معدود مواردی است که در نسخههای خطی ردهبندی شده است و این رده بندی وارد نوشتههای مصححان و دیگر سنائیپژوهان شدهاست. مقاله حاضر ضمن بررسی انتقادی ردهبندیهای گذشته، سعی میکند طرحی تازه را پیشنهاد کند که بر اساس آن غزلیات در دو سطح ساختاری و محتوایی ردهبندی میشوند. در سطح نخست غزلیات به چهار گروه تقسیم شده است ...
متن کاملبررسی ساختار و مضمون در شعر عربی و فارسی (پنج قصیده فارسی و پنج قصیده عربی)
زبان عربی از قرن ها پیش،حتی قبل از ظهور اسلام، با زبان فارسی تعاملاتی داشته،تأثیراتی بر روی آن گذاشته و تأثیراتی نیز پذیرفته است.یکی از ادوار تاریخ ادبیات عرب، عصر عباسی است که عصر طلایی و دوره ی شکوه ادب عرب می باشد و تأثیرات زیادی نیز بر زبان فارسی گذاشته است. این تحقیق به بررسی و مقایسه ی پنج قصیده از شعرای عصر عباسی و پنج قصیده مقارن همان دوره در ادبیات فارسی می پردازد و آن ها را از حیث «...
15 صفحه اولساخت شبکه ای غزل کلاسیک فارسی (مطالعه موردی: غزل سنائی)
این مقاله درصدد اثبات وجود ساخت شبکهای در غزل کلاسیک فارسی است. در ابتدا به تعریف مفهوم ساخت شبکهای پرداختهایم و در ادامه نشان دادهایم که در غزل تمهیدات و مؤلفههایی وجود دارد که میتوان مجموعه آنها را در قالب دو گروه «سازههای زبانی» و «سازههای موسیقایی» جای داد. تکرار، ارجاع، همآیی، هممعنایی، تضاد، جایگزینی و شمول معنایی، از تمهیدات مربوط به سازههای زبانی، و وزن، قافیه، ردیف، تجنیس، ر...
متن کاملساخت شبکه ای غزل کلاسیک فارسی (مطالعة موردی: غزل سنائی)
این مقاله درصدد اثبات وجود ساخت شبکهای در غزل کلاسیک فارسی است. در ابتدا به تعریف مفهوم ساخت شبکهای پرداختهایم و در ادامه نشان دادهایم که در غزل تمهیدات و مؤلفههایی وجود دارد که میتوان مجموعة آنها را در قالب دو گروه «سازههای زبانی» و «سازههای موسیقایی» جای داد. تکرار، ارجاع، همآیی، هممعنایی، تضاد، جایگزینی و شمول معنایی، از تمهیدات مربوط به سازههای زبانی، و وزن، قافیه، ردیف، تجنیس، ر...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
شعر پژوهیجلد ۷، شماره ۴، صفحات ۴۹-۷۶
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023